In Bastogne, midden in de Belgische Ardennen, vind je het Bastogne War Museum. Een van de uitgebreidste en indrukwekkendste oorlogsmusea die ik ooit bezocht! Het museum ligt immers in het hart van het gebied waar het Ardennenoffensief in winter 1944 plaatsvond. Ik bracht onlangs voor de tweede keer in mijn leven een bezoek aan het museum!
De eerste keer dat ik het Bastogne War Museum bezocht, was ik ongeveer 10 jaar oud. Ik kan mij natuurlijk niet zoveel meer van het museum herinneren, maar ik weet nog wel heel goed dat het museum enorm veel indruk maakte. Vaag weet ik nog iets over een filmfragment over de kerstdagen tijdens het Ardennenoffensief en dat er een enorm monument buiten staat.
Omdat het Bastogne War Museum in 2014 volledig vernieuwd is, stond een hernieuwd bezoek al jaren op mijn lijst. Toen we in het Pinksterweekend naar Luxemburg gingen, kwamen we toch langs Bastogne en kon ik eindelijk het Bastogne War Museum nog een keer bezoeken!
Het Ardennenoffensief
In de bossen en velden rondom Bastogne vond in de winter van 1944 het Ardennenoffensief plaats. Een laatste poging van Hitler om door te breken naar het al bevrijde Antwerpen: de grote haven waar geallieerden bevoorraad werden.
Op 16 december begon het Ardennenoffensief. De Duitse Wehrmacht rukte weliswaar iets op, maar het grote plan mislukte volkomen. Het strategisch gelegen Bastogne hield stand dankzij de Amerikaanse 101st Airborne Division, die ook bekend is geworden door de indrukwekkende serie ‘Band of Brothers’ (ook een aanrader!). Bastogne werd een tijd lang rondom belegerd werd en de situatie werd heel kritiek. Generaal McAuliffe, de commandant ter plaatse in Bastogne, wees echter dapper een ultimatum van de Duitsers af met het kernachtige woord ‘nuts’! Hoewel Hitler dit stadje koste wat het kost in handen wilde krijgen, zorgden generaal George Patton en de Britse maarschalk Montgomery uiteindelijk voor de ontzetting van Bastogne.
Het Ardennenoffensief was een extreem zware slag, mede dankzij de slechte, winterse weersomstandigheden. De slag rondom Bastogne kostten enorm veel levens, zowel aan Duitse als aan geallieerde zijde.
Ontmoet Emile, Mathilde, Robert en Hans
Je wordt door het museum (en door de geschiedenis!) geleid door vier verschillende personen. Bij de entreeprijs is een uitstekende audiogids inbegrepen, die automatisch afspeelt wanneer je een bepaald punt in het museum bereikt. Via de audiogids hoor je voortdurend een van deze vier mensen vertellen, zodat je beter begrijpt hoe de oorlogsperiode, en in het bijzonder het Ardennenoffensief, door hen beleefd werd.
Emile Mostade is een 13-jarige jongen, de zoon van een fietsenmaker in Bastogne. Zijn grote droom is om ooit een keertje de zee te zien.
Mathilde Devillers is zijn 25-jarige lerares, die les geeft op de lagere school van Bastogne. Robert Keane is 20 jaar oud en is korporaal bij de 101st Airborne Divisie, die via Normandië de opmars naar de Ardennen gemaakt hebben. Hans Wegmüller is een 21-jarige luitenant bij de Duitse Wehrmacht.
De audiogids is Nederlandstalig en dankzij de grappige accentjes van Robert en Hans leer je al snel om de stemmen uit elkaar te houden en weet je wie er aan het vertellen is. Juist deze persoonlijke verhalen maken het museum ontzettend leerzaam en heel indrukwekkend. Het zijn geen cijfers of details meer, maar echte mensen die hier vertellen. Persoonlijke verhalen waardoor je veel beter gaat begrijpen en beseffen hoe verschrikkelijk het Ardennenoffensief was.
Deel één van het museum
Het eerste deel van het museum gaat over de Tweede Wereldoorlog in het algemeen. Enorm gedetailleerd en uitgebreid wordt er op grote borden en interactieve schermen verteld hoe de oorlog precies tot stand kwam en wat er waar gebeurde. Terwijl je de borden kunt lezen, hoor je tegelijk de vier hoofdpersonen in je audiogids vertellen.
Al snel krijgen we de eerste filmzaal, een stafkwartier waar we allemaal een 3D-brilletje op moeten. In vogelvlucht neemt de film ons mee door de eerste oorlogsjaren. Heel interessant!
Ook de rest van het eerste deel van het museum is informatief en leerzaam. Wie zich echt helemaal in de geschiedenis onder wil dompelen, kan nog diverse filmpjes bekijken of alle informatiepanelen lezen. Wij gaan er iets sneller doorheen.
Deel twee: Het Ardennenoffensief
Dan gaan we een trap af en krijgen we meer informatie over het Ardennenoffensief. Criticasters van het musea vinden dat het museum te veel over WOII in het algemeen gaat en te weinig over het Ardennenoffensief. Echter, ik vind persoonlijk dat er ook heel uitgebreid over het Ardennenoffensief verteld wordt en juist de opbouw er naar toe is heel leerzaam.
Ook hier horen we Emile, Mathilde, Robert en Hans weer hun kant van het verhaal vertellen. Dan krijgen we weer een filmzaal, waarbij we een veldslag in het bos mee maken. We zitten allemaal op boomstammen in een besneeuwd bos: indrukwekkend!
Ook de volgende filmzaal is bijzonder: de vier hoofdpersonen komen allemaal samen in een café in Bastogne tijdens de aanvallen op de stad.
Even later lopen we langs de laatste informatiepanelen en een spiegelzaal met witte graven weer naar de uitgang. Een museum dat je niet zomaar weer los laat!
Het Mardasson Memorial
Al als je aan komt rijden zie je het enorme Mardasson Memorial naast het museum staan. Een grote grijze vijfpuntige ster, waar aan de binnenkant de namen van de (toenmalige) 48 Amerikaanse staten in brons vermeld staan. Aan de buitenzijde zie je de namen van allerlei Amerikaanse bataljons vermeld.
Je kunt ook met een trap op het museum klimmen maar als wij er zijn is de trap afgesloten vanwege de harde wind.
De Mardassonheuvel, waar het monument op staat, is een plek waar tijdens het Ardennenoffensief enorm gevochten is.
Een vredig landschap
Als we om ons heen kijken, zien we het glooiende landschap van de Belgische Ardennen. Een bizarre gedachte dat hier zo ontzettend hard gevochten is. Ook als we even later door het vredige landschap rijden, is het bijna onmogelijk om voor te stellen hoe deze omgeving er in december 1944 uit zag. Koeien grazen in de groene weilanden, fleurige bloemetjes bloeien overal en de dorpjes liggen er wat verlaten bij.
Gelukkig hebben we musea, zoals het Bastogne War Museum, die deze herinnering voor ons levend houden, zodat we het niet vergeten!
Het Bastogne War Museum – Praktisch
Het Bastogne War Museum ligt net buiten het stadje Bastogne (ook wel Bastenaken genoemd). Het museum staat in het stadje wel aangegeven. Er is een ruim parkeerterrein bij (gratis parkeren).
Toegang tot het Bastogne War Museum is € 14,00 voor volwassenen; dit is inclusief de (Nederlandstalige) audiogids. Senioren, studenten en kinderen krijgen korting. Kleine kinderen (tot 6 jaar) mogen zelfs gratis naar binnen maar vraag jezelf wel af of dit een museum is waar je dusdanig jonge kinderen mee naar toe neemt.
In de zomermaanden is het Bastogne War Museum van 9.00 tot 19.30 uur geopend. Er is een restaurant bij het museum waar je wat kunt drinken of kleine gerechten kunt eten. Ook is er een shop, waar je ook allerhande interessante boeken over de Tweede Wereldoorlog en het Ardennenoffensief kunt kopen.
Let op: het kan er af en toe heel erg druk zijn. Dit staat vaak al wel van tevoren op de website aangegeven; houd hier dan ook rekening mee door ’s ochtends vroeg of later in de middag te gaan. Het museum komt het beste tot zijn recht wanneer je in alle rust kunt lezen en kijken en je niet door een enorme menigte omringd wordt.
Darina zegt
Een indrukwekkend museum!Ik zou dit museum zeker willen bezoeken.
Manon Ruitenberg zegt
Wij zijn hier ook geweest. Ik vond het een geweldig museum om te bezoeken, ook omdat het zo lekker interactief is! Een aanrader wat mij betreft!
Villasappho zegt
Ja dat museum is precies in mijn straatje. Het is alleen net even te ver weg. Maar komt zeker nog.
Wanda zegt
Absoluut een indrukwekkend museum en herdenkingsplek. Wij waren er een paar jaar geleden op een trieste dag en dat maakte toen veel indruk op ons. Ook het museum met zijn uitgebreide collectie is boeiend om te zien en laat je goed ervaren hoe de strijd is geweest.
Anne De Schiffart zegt
Vandaag het museum bezocht en we zijn erg onder de indruk wat er destijds in de Ardennen is gebeurd. Heel mooi en leerzaam museum
Anne zegt
Het is inderdaad een indrukwekkend museum. Mooi dat jullie het bezocht hebben!