“Zijn leven lang was hij bezig geweest haar voor zich te winnen. Met vader had Ruben een vanzelfsprekende, natuurlijke band; hij was altijd bij hem op de kwekerij, keek toe hoe vaders handen planten ingroeven in de vruchtbare bladaarde, hoe die slanke handen met een fijn rietje net opgekomen, haast onzichtbare sporenplanten verspeenden.
Ruben wilde dat zij hem verkoos boven Thomas.
Haar absolute favoriet wilde hij zijn.
Moeder, ga niet weg!” (Uit: ‘Margje’)

Het lijkt een beetje een hype te worden: bekende auteurs die een boek schrijven over hun overleden moeder. Na Maarten ‘t Harts ‘Magdalena’ verscheen onlangs het boek ‘Margje’ van Jan Siebelink. ‘Margje’ is het vervolg op het bekende boek ‘Knielen op een bed violen’, een autobiografische roman waarin vooral het (geloofs)leven van Hans Sievez in de schijnwerpers stond.

In ‘Margje’ wordt het leven van zijn vrouw beschreven, gezien door de ogen van oudste zoon Ruben. Ook de wat losbandige zoon Thomas krijgt aandacht, zeker in het vervolg van het verhaal. 

Margje

Het boek beschrijft diverse periodes: af en toe wordt teruggegrepen naar de vroege jeugd van Margje, maar dit zijn enkel korte, onsamenhangende stukjes. Dan weer springt het boek naar de begrafenisdag van Rubens vader, waar broer Thomas een abdrupt einde veroorzaakt door de tafel van de ‘broeders’ omver te gooien tijdens een te lang durend gebed.
Flarden van Rubens jeugd komen voorbij, dan weer springt het boek naar het moment van vertellen: een Oudejaarsavond, waarop Ruben op zijn (inmiddels blinde) broer Thomas wacht. Tijdens het wachten laat hij zijn hele verleden passeren, wat de nodige vragen oproept. Wat stond er precies op de foto die de jonge Ruben in de donkere kelder ontdekte. Wat speelde er precies tussen oom en Margje?

“Ruben rilde. Vanwege de kilte die van de cementen vloer opsteeg, maar ook om het besef een indringer te zijn, iets te zien wat verboden was. Maar hij kon niet eens goed zien. Hij richtte de albumbladzijde met die ene foto naar het begin van de gang, om meer licht van het spoorwegnet te vangen, maar de ruimte voor zijn blik, begrensd beperkt door het booggewelf, was niet meer dan een troebel scherm.”

Dit vind ik van ‘Margje’

Het boek leest vlot weg. De hoofdstukken zijn niet lang en het taalgebruik is eenvoudig.
Omdat het boek zoveel verschillende periodes beschrijft, is het soms lastig om de draad vast te houden en heeft het boek een wat rommelige stijl. Het is een boek dat je snel moet lezen en niet te lang weg moet leggen.

Stond in ‘Knielen op een bed violen’ vooral de bekering en het geloofsleven van vader Hans centraal, het geloof wordt in dit boek veel minder ter sprake gebracht en eigenlijk alleen in relatie tot Hans. Margje bleef bij de Hervormde Kerk, maar dit komt nauwelijks aan de orde. Persoonlijk vind ik ‘Margje’ daardoor veel beter te lezen: de paauweaanse geloofsleer, die in ‘Knielen op een bed violen’ beschreven wordt, is niet goed te vergelijken met de leer en sfeer in de huidige christelijke gemeenten, maar worden door buitenstaanders toch al snel op één hoop gegooid en dan kan een boek als ‘Knielen op een bed violen’ al snel voor een volslagen onjuiste indruk zorgen.

Pakkend boek

De bijzondere verhoudingen tussen Margje, Ruben en Thomas zorgen ervoor dat dit een pakkend boek is, je bent door het lezen heel nauw betrokken bij de levens van deze drie mensen. Drie intrigerende levens, waarin onuitgesproken emoties voortdurend een rol spelen.

De indruk, die je gedurende het lezen van het boek van Ruben krijgt, is vooral die van een naïeve, wat zielige en eenzame jongen. Bedelend naar de goedkeuring van zijn moeder, werkt hij hard, tot op het streberige af. Zijn broer Thomas lijkt echter haar lievelingszoon te zijn, wat helemaal sterk naar voren komt op Margjes sterfbed.

“Ruben zag, staande, beschaamd, verward toe. Thomas nam zijn plaats aan moeders ziekbed in. Ruben was hier te veel. (…)
Hij hield zichzelf voor: dit is niet mijn moeder. Toch waren die boze woorden uit haar mond gekomen. De afvalstoffen veranderden haar persoonlijkheid. Die zo andere vrouw, die doodzieke moeder, koos niet voor hem.”

Leuk detail: de auteur Jan Siebelink moet, net als ik, onder de indruk zijn geraakt van de prachtige bomentunnel op de Middachterallee, de doorgaande weg tussen Dieren en Ellecom. Deze weg wordt namelijk regelmatig in het boek genoemd en is inderdaad erg mooi!

De prachtige Middachterallee, die regelmatig genoemd wordt in ‘Margje’!

Pluspunten

– prettige, eenvoudige schrijfstijl
– pakkend en intrigerend verhaal
– leest makkelijk weg door de korte hoofdstukken
– realistisch geschreven

Minpunten

– de voortdurende flashbacks naar verschillende periodes maakt het wat rommelig

Opmerking

Wil je ‘Margje’ lezen, dan is het aan te bevelen om eerst ‘Knielen op een bed violen’ te lezen. ‘Margje’ maakt regelmatig toespelingen op de gebeurtenissen rond vader Hans Sievez, die enigszins verwarrend kunnen zijn als je dit boek niet gelezen hebt.

‘Margje’ is als e-book of paperback verkrijgbaar bij Bol.com.

Bedankt dat je dit artikel wilde lezen! Hopelijk vond je het leuk!
Wil je nog meer (reis)inspiratie opdoen, meepraten over reisonderwerpen of op de hoogte blijven van mijn nieuwste artikelen? 
Volg dan DitisAnne.nl op Facebook!