Het Kootwijkerzand is met recht een uniek natuurgebied te noemen: deze zandverstuiving is het grootste stuifzandgebied van West-Europa. De uitgestrekte zandvlakte is een fantastische omgeving om te wandelen. Je ziet overal sporen van de talloze dieren die hier leven en de vergezichten zijn prachtig. In dit blog vertel ik je meer over wandelen over het Kootwijkerzand.
Op een grijze vrijdagochtend in november parkeer ik mijn auto op de parkeerplaats aan de Houtvester Van het Hoffweg. De weerapp had een licht zonnetje voorspeld maar vooralsnog is het vooral bewolkt en grijs. De parkeerplaats is nog helemaal verlaten: ik ben de eerste vandaag. Dat bevalt mij altijd wel want het liefst wandel ik in alle rust.
Uitkijktoren
Vanaf de parkeerplaats is het een paar minuten wandelen naar de uitkijktoren Zandloper. Deze stalen toren in (hoe raad je het!) zandlopermodel is 13,5 meter hoog. Dapper beklim ik de toren om boven uit te komen voor een fantastisch uitzicht. Onder mij strekt het enorme Kootwijkerzand zich uit, om te verdwijnen in de nevelige bossen in de verte.
Met mijn verrekijker speur ik de bosrand af in de hoop om nog wat herten of reeën te spotten. Er is helaas geen beweging te zien. Na nog even van het prachtige uitzicht genoten te hebben klim ik weer naar beneden om aan mijn wandelroute over het Kootwijkerzand te beginnen.
Wandelen over het Kootwijkerzand
Wie niet zover wil lopen, kan de 3 kilometer lange gemarkeerde route van Staatsbosbeheer volgen. Deze staat met oranje paaltjes aangegeven.
Ik loop echter zelf een route die niet gemarkeerd is maar die je met behulp van de Komoot-app kunt navigeren. Je vindt de route ‘wandelen over het Kootwijkerzand‘ op mijn profiel. Als een soort navigatiesysteem zal de app je over de zandvlakte gidsen.
Dit is de makkelijkste manier om een wandeling over het Kootwijkerzand te maken. Het is anders namelijk wat lastig uitleggen waar je links of rechts moet…je ziet hier alleen maar bomen en zand!
De zandvlakte oversteken
Eerst loopt de route een stukje langs de bosrand maar dan steken we het Kootwijkerzand over. Ik vind dat toch wel een magische ervaring: zo midden op deze gigantische zandvlakte te lopen. In de hele omtrek zijn geen andere wandelaars te zien en ik lijk het Kootwijkerzand helemaal voor mijzelf te hebben.
Het blijft wat bewolkt weer; zo nu en dan lijkt het zonnetje bijna door te breken maar echt zonnig is het nog niet. Als ik de zandverstuiving overgestoken ben, gaat de route linksaf en volg ik het pad.
Radio Kootwijk
In het zand zie ik ontzettend veel sporen van de dieren die hier leven: pootafdrukken van herten en wellicht ook wilde zwijnen. Zo te zien komen de dieren ’s nachts uit het bos om de enkele sprietjes gras op de zandvlakte te zoeken. Op sommige plekken is het zand helemaal omgewoeld: het moet hier ’s nachts een hele drukte zijn! Helaas is het Kootwijkerzand alleen toegankelijk tussen zonsopkomst en zonsondergang dus de dieren hebben ’s nachts dan ook alle rust.
Als ik op het meest westelijke puntje van de route ben, zie ik in de verte de kenmerkende ‘kathedraal’ van Radio Kootwijk. Zo ver heb ik dus al gelopen! Het voormalige zendgebouw is een opvallend gebouw in dit natuurgebied en bijzonder om zo van een afstand te zien liggen. Als je wilt kun je nog een paar kilometer doorlopen naar het zendgebouw, maar zelf ben ik hier al zo vaak geweest, dat ik in noordoostelijke richting af sla.
Terug door het bos
De route vervolgt zich en slingert zich over het Kootwijkerzand. Wandelen over het Kootwijkerzand betekent uiteraard dat je vooral veel van deze zandvlakte ziet, maar toch verveelt het uitzicht mij niet. Elke keer zie je de zandverstuiving weer vanuit een ander perspectief en de omgeving verandert toch steeds weer.
Dan hoor ik ineens getimmer vlakbij en even later krijg ik deze prachtige grote bonte specht in het oog. Wat een bijzonder mooie vogel is het toch!
Als ik er ongeveer 6,5 kilometer op heb zitten leidt de route mij het bos in, maar het pad waar ik op loop verdwijnt. Ik moet dus even in het bos het juiste pad terug zoeken en dat betekent een weg banen door de lage struikjes. Op zich geen probleem, ware het niet dat ik wat huiverig ben om op een rotte wilde zwijnen te stuiten, die overdag vaak in laag struikgewas liggen te slapen. Maar het blijft stil in het bos dus even later bereik ik opgelucht weer het pad.
Ik bereik de auto en op dat moment breekt het zonnetje echt door. Dat heb ik nou altijd…!
Maar ondanks het wat bewolkte weer heb ik een heerlijke wandeling gemaakt. Ik neem mij gelijk voor om vaker te wandelen over het Kootwijkerzand want het is hier zo mooi!
Wandelen over het Kootwijkerzand – Praktisch
Een paar praktische tips voor wandelen over het Kootwijkerzand:
De route is 8,2 kilometer. Omdat een groot deel over rul zand gaat is het iets zwaarder lopen.
Draag bij voorkeur hogere wandelschoenen. Met hoge schoenen voorkom je dat je een zandbak in je schoenen (en daarmee het risico op blaren) krijgt.
Als je tijdens het lopen ineens harde knallen hoort, schrik dan niet. Het schietterrein van legerkamp Harskamp ligt hemelsbreed niet zover weg. Dus als er oefeningen zijn klinken de schoten soms zo dichtbij dat je het gevoel hebt dat de kogels je om de oren vliegen. Geen angst: je bent veilig op het Kootwijkerzand!
Neem een verrekijker mee. Vanaf de uitkijktoren, maar ook tijdens de wandeling, kun je heel ver kijken. Wie weet kun je wild spotten! Een hele fijne verrekijker is deze Stern 10×42.
Er is geen horeca op of bij het Kootwijkerzand dus zorg dat je water meeneemt voor onderweg. Wil je wat eten en/of drinken na afloop van je wandeling, dan kun je in Kootwijk terecht bij Gasterij ’t Hilletje. Ook Het Aardhuis langs de Amersfoortseweg, vlakbij Apeldoorn, is een aanrader!
Wil je meer tips voor wandelingen op de Veluwe?
Als je deze route wilt verlengen, kun je deze wandelroute over het Kootwijkerzand combineren met de gemarkeerde 12,5 kilometer lange Heideroute, die rond Radio Kootwijk en de schaapskooi Hoog Buurlo loopt. Deze twee wandelingen combineren levert in totaal een route van ca. 25 kilometer op en daarmee krijg je nog veel meer zandverstuiving te zien.
Wil je andere tips voor wandelingen op de Veluwe? Ik schreef diverse blogs over wandelen in deze regio. Zo vind je een handig overzichtsblog met mijn favoriete wandelingen op de Veluwe. Ga je in de heidebloei-periode wandelen, dan heb ik een lijstje met mooie heideroutes op de Veluwe.
Een lange wandeling die ook in de buurt van het Kootwijkerzand komt is het Boswachterspad Kootwijk. Een schitterende 18 km lange wandelroute die bij één van de rustigste wandelroutes van Nederland gerekend wordt.
Een overzicht van alle wandel- en fietsroutes op DitisAnne.nl vind je op deze pagina.
Dit prachtige gebied staat al sinds de coronaperiode op mijn lijstje, maar het komt er maar niet van. Elke keer als ik het met een vriendin wilde gaan doen was er regen voorspeld en ik doe het toch liever met een zonnetje.
Je laatste foto is gaaf. Los van de vele bomen een beetje het ‘Out of Africa’ gevoel.